Biografia „Tomaža Humara
Seria Literatura Górska na świecie ma już ponad 25 lat! Pierwsza książka z serii została wydana w 1992 roku. Było to „Dotknięcie pustki” Joe Simpsona, które bardzo szybko znalazło się na liście bestsellerów. Potem nakręcono znany film. Od tamtej pory w ramach tej serii wydano już kilkadziesiąt tytułów. Część z nich odeszła w zapomnienie (niesłusznie), w wielu przypadkach wyczerpały się nakłady, ale nadal pozostało wiele wspaniałych tytułów o niezwykłych ludziach gór, którzy dążąc do tego, co dla większości jest nieosiągalne, kształtowali swój charakter… W poprzednim roku minęło więc 25 lat, odkąd czytelnicy mieli okazję po raz pierwszy zetknąć się z tą kultową serią książek poświęconych miłości do gór. Ja skończyłem właśnie czytać kolejną pozycję ze swojej bogatej biblioteczki i muszę się z Wami podzielić wrażeniami.
Tym razem na rozkładzie była biografia znakomitego słoweńskiego wspinacza Tomaža Humara napisaną przez Bernadette McDonald. Zadanie, która postawiła przed sobą autorka, było niezwykle trudne. Po pierwsze: zajmująco opisać akcję ratunkową, której rozbuchany medialnie przebieg zelektryzował chyba wszystkich, nawet w niewielkim stopniu zainteresowanych światem gór. Po drugie: ze źródeł historycznych, własnych badań i osobistych doświadczeń, a także z opowieści rodziny Humara i osób stanowiących grono jego bliższych i dalszych znajomych stworzyć portret człowieka, który za cel postawił sobie “nie dać się poznać całkowicie”.
Z zadania tego kanadyjska dziennikarka wywiązała się znakomicie. Bogatym, pełnym subtelności znaczeniowych językiem autorka kreśli kompletny obraz intrygującej postaci słoweńskiego wspinacza. Jej spojrzenie jest wnikliwe, a zarazem pełne szacunku i życzliwości. Nie ucieka od trudnych tematów, takich jak skomplikowane relacje osobiste czy konflikty z przedstawicielami środowiska wspinaczkowego, których Humar był uczestnikiem, a często i twórcą. Tomaž Humar (1969-2009) był sławnym słoweńskim alpinistą. Na swoim koncie miał ponad 1500 wspinaczek oraz wiele nagród, w tym prestiżową Piolet d’Or za wejście na Ama Dablam.
Sławę przyniosło mu solowe pokonanie południowej ściany Dhaulagiri. W 2005 roku stał się bohaterem spektakularnej akcji ratunkowej – spędził 6 dni uwięziony na wysokości 6000 m. W listopadzie 2009 roku uległ poważnemu wypadkowi podczas wspinaczki na Langtang Lirung. Zmarł 9 listopada 2009 roku na skutek odniesionych w upadku ran, na wysokości 6300 metrów, po samotnym przejściu północnej ściany Langtang Lirung (7234 m) w masywie Langtang Himal w Nepalu.
Tak pisze o bohaterze tej książki słynny himalaista Reinhold Messner:
” Miałem wielkie szczęście wspinać się na całym świecie. Spotkałem również wielu wspinaczy, którzy dokonali o wiele trudniejszych rzeczy niż ja. Tomaž Humar jest jednym z nich. Współczesna wspinaczka górska narodziła się w Wielkiej Brytanii i Europie Środkowej. Dalszy jej rozwój nastąpił w Stanach Zjednoczonych , w Japonii i przede wszystkim w krajach po drugiej stronie byłej Żelaznej Kurtyny. Jednak to słoweńscy wspinacze posunęli alpinizm o kolejny krok do przodu. Wymiar, w jakim zdominowali wspinaczkę wielkościanową w ciągu ostatniej dekady (lata 90-te XX w.) można zilustrować drogami , które zrobili…”
Największym z nich był właśnie Tomaž Humar. Książkę czyta się lekko, jak powieść sensacyjną. Można połknąć ją na raz. Polecam na jesienne wieczory, które nadchodzą. Do nabycia jest w dobrych księgarniach, także w sklepie wydawnictwa Stapis. Odnajdziecie tam wiele mądrości życiowych, głębokich przemyśleń. Jesteś wart tylko tyle, na ile wierzysz w swoją wartość. Wyzwanie jest częścią ciebie samego, częścią twojej opowieści. Nie bój się wyzwań, to one ciebie wybrały. Im bardziej niebezpieczne i tajemnicze jest wyzwanie, tym więcej jest warte. To tylko próbka! Więc zamiast czekać, aż ktoś inny przyniesie ci kwiaty, załóż i uprawiaj swój ogród i upiększaj swą duszę. I odkryj, że naprawdę możesz to przetrwać, że naprawdę jesteś silny i naprawdę wartościowy! Z górskim pozdrowieniem
Marcogor