Z Zázrivej na Velky Rozsutec, czyli powrót do raju
Już nieraz pisałem, że pasmo Małej Fatry to najpiękniejsze góry Słowacji. Uwielbiam tam wracać, zwłaszcza na najcudowniejszy szczyt tego kraju, czyli Veľký Rozsutec. Po polsku tłumaczy się to jako Wielki Roszczepieniec, gdyż jego skalisty, poszarpany wygląd za nic nie pasuje do reszty obłych, łagodnych wierzchołków w tych górach. Dzisiaj chciałem przedstawić Wam moje czwarte wejście na tę górę, tym razem od płd.- wsch. z miejscowości Zázrivá jesienną porą, przy genialnej pogodzie!
masyw Wielkiego Rozsutca
Byłem wtedy na urlopie w Terchovej, więc podjechałem tylko kawałek na południe do wsi Zázrivá, skąd zaplanowałem swoją trasę w postaci przyjemnej pętli. Wspaniała jesienna pogoda nastrajała mnie bardzo optymistycznie od rana i rzeczywiście to był wyjątkowy dzień… jeden z najcudowniejszych jakie spędziłem w górach! Zázrivá znajduje się na granicy 3 regionów geograficznych: Małej Fatry, Kysuckiej Vrchoviny i Magury Orawskiej. Przez miejscowość przebiega droga nr 583 z Párnicy przez Terchovą do Żyliny.
Kościół Wniebowstąpienia Maryi Panny w Zazrivej
Zázrivá jest miejscowością turystyczną i narciarską. Dobrze zachowała się tu drewniana architektura ludowa. Najstarszy drewniany budynek z XVIII wieku znajduje się w osadzie Kozinská i można go zwiedzać. Na parafialnym cmentarzu znajduje się również zabytkowy kościół z 1796 . W całej Słowacji miejscowość jest znana z wyrobu korbaczy z sera. Wieś słynie także z bogatego folkloru- pięknych zazriwskich strojów, zrębowych chałup, zespołów ludowych. Zabudowę ma także nietypową dla tego kraju…
Janosikowy Dwór w Petrovej
Liczne przysiółki wioski rozrzucone są po łagodnych wzgórzach Magury Orawskiej i Gór Kysuckich. Ja chciałem iść jednak w Małą Fatrę, więc podjechałem do osiedla Petrová, gdzie przy pensjonacie Janosikowy Dwór zostawiłem samochód. Tędy biegnie czerwony szlak wybiegający od głównej szosy. Rozpocząłem wędrówkę idąc wśród zabudowań, a potem wygodną, kamienistą drogą na łąki ponad wsią. Tak dotarłem na Príslop nad Bielou (ok. 820 m), mijając Żakovą Skalę, wypiętrzającą się nad lasem.
Príslop nad Bielou
Ta przełęcz znajduje się we wschodnim grzbiecie Małego Rozsutca i oddziela dolinę Petrovskiego potoku od doliny potoku Biela. Stąd miałem zrobić swoją pętelkę tego dnia. Dochodził tu żółty szlak z osady Biela w Zazrivej. I nim podążyłem dalej, najpierw nacieszywszy już oczy fantastycznymi widokami z tego miejsca. Od tego uroczo położonego siodełka znaki prowadzą nas łagodnie trawersem w kierunku przełęczy Medziholie. Na koniec wychodzimy na łąkę z widokiem na mój wymarzony szczyt tego dnia…
widok z trawersu na W.Rozsutca
Na tej łące najpierw osiągamy siodło Pod Rozsutcom z licznymi źródełkami, a po chwili wychodzimy na cudowną rozłożystą polanę, czyli przeł. Medziholie. To jedna z najbardziej czarujących miejscówek jakie poznałem w czasie swoich górskich wypraw. Położone między potężnymi masywami kształtnego stożka Stoha i skalistego Wielkiego Rozsutca siodło jest po prostu magiczne, dlatego zazwyczaj siedzą tam tłumy turystów… Medziholie wznosi się nad trzema dolinami i ja też spędziłem tu długie chwile leżąc w trawie!
Przeł. Medziholie
Siodło przełęczy pokrywają rozległe łąki górskie o bogatej roślinności. Przełęcz jest ważnym i ruchliwym punktem na turystycznej mapie Małej Fatry. W latach 1932-1944 i 1946-1985 tuż pod siodłem przełęczy, po jego wschodniej stronie (Pod Rozsutcom), istniały dwa kolejne schroniska pod Rozsutcem. Ślad jego fundamentów jest do dziś widoczny w terenie. Po długiej kontemplacji ruszyłem w końcu pod górę, by zdobyć majestatyczny Wielki Rozsutec…
skalista ścieżka na szczyt Rozsutca
Podejście jest strome i częściowo po usypujących piargach, więc należy zachować ostrożność! Szutrowa dróżka prowadzi pośród kosodrzewiny, a potem finezyjnych skałek, w dwóch miejscach pomagają nam ubezpieczenia, w tym długi łańcuch w kominku. Po pokonaniu tych trudności wychodzimy na przełączkę, gdzie szlak skręca w prawo. Ale aby wejść na szczyt musimy skręcić w lewo i przejść kawałek ostrą granią, ale po bezpiecznej ścieżce na wierzchołek mierzący 1609 m. zwieńczony krzyżem i słupkiem szczytowym.
wierzchołek W. Rozsutca
Stoh i główna grań Małej Fatry
Szczyt ma formę trójramiennego rozrogu. Zachodnia grań Wielkiego Rozsutca kończy się labiryntem potężnych turni tzw. Skalnego Miasta. Na północ od tych turni, opada w kierunku przełęczy Vrchpodžiar wspaniały skalny grzebień Południowych Skał. U stóp skał rozwinęły się znacznych rozmiarów usypiska i piargi. Wielki Rozsutec zbudowany jest z wapieni i dolomitów płaszczowiny choczańskiej, w których przyroda wytworzyła wszystkie możliwe formy geomorfologiczne, charakterystyczne dla tych skał: urwiste ściany, strzeliste turnie, głębokie wąwozy, jaskinie itp. Siedziałem tu długo i podziwiałem te cuda.
Skalne miasto Rozsutca
Szczyt Wielkiego Rozsutca jest doskonałym punktem widokowym. Panorama z niego obejmuje nie tylko bliższe grupy górskie, takie jak Mała Fatra, Wielka Fatra, Góry Choczańskie czy Magura Orawska, lecz sięga aż po Przełęcz Jabłonkowską w Beskidzie Śląskim z jednej strony i po szczyt tatrzańskiego Krywania z drugiej. Doskonała pogoda tego pamiętnego dnia sprawiła, że delektowałem się tymi panoramami przez całą godzinę, robiąc zdjęcia i wypoczywając przed dalszą częścią wycieczki… Opis widoków znajdziemy na metalowej tablicy na wierzchołku.
widok na Osnicę, W.Chocza po lewej, Szypską Fatrę i Wielką Fatrę z prawej
autor na szczycie, w tle Wielki Krywań
W końcu ruszyłem w dół przez niesamowite skalne miasto. Dobrze wydeptana ścieżka biegnie między wapiennymi skałkami, schodząc na niewielką łąkę, a potem już stromo przez las. Schodzimy zatem szybko, ale ostre zejście daje w kość… Ostatecznie osiągamy siodło przełęczy Medzirozsutce, które oddziela rozległy masyw Wielkiego Rozsutca na południu od Małego Rozsutca na północy. Przełęcz pokrywają dość rozległe łąki górskie, bogate w wiele gatunków roślin zielnych. Po stronie zachodniej, ok. 100 od łęku przełęczy mamy źródło wody. Drugą kulminację masywu tym razem postanowiłem ominąć…
Mały Rozsutec i siodło Medzirozsutce
Powędrowałem cudną łąką na przeł. Zakres dalej czerwonym szlakiem. Rejon przełęczy jest zalesiony, trawiasty jest tylko grzbiet opadający do przełęczy Medzirozsutce. Cały rejon przełęczy znajduje się na terenie rezerwatu przyrody Rozsutec. Z siodła idziemy przez widokowe skałki coraz niżej, ale te punkty widokowe umożliwiają podziwianie zdobytego dopiero co Wielkiego Rozsutca. Później schodzimy wzdłuż skalnej grzędy Białych Skał , a na końcu bardzo stromo przez las, gdzie trzeba bardzo uważać na znaki…
widok ze skałek na W. Rozsutca i Stoha
Bardzo strome zejście wykończyło mnie okrutnie, więc po wyjściu z lasu na przepiękną polanę nad przełęczą Príslop nad Bielou, gdzie kończyła się moja zaplanowana pętelka rzuciłem się w trawę, by dać odpocząć strudzonym nogom! W pobliżu przełęczy znajduje się ujęcie wody w postaci koryt oraz ciekawa skała obok drogowskazów. Po długim odpoczynku, kontemplując wciąż urzekające widoczki stąd na Góry Kysuckie i Magurę Orawską ruszyłem po własnych śladach trawersując szczyt Čapicy do przysiółka Petrová, gdzie czekało auto.
okolice przełęczy Príslop nad Bielou
I tak na parkingu przy Janosikowym Dworze, gdzie wstąpiłem na kawę, by nabrać sił przed trasą powrotną zakończyła się moja kolejna magiczna przygoda. Polecam każdemu turyście pasmo Małej Fatry, bo chyba nie ma poza Tatrami bardziej pociągających gór… A na koniec jak zawsze zapraszam do obejrzenia galerii zdjęć z wypadu i czytania innych wpisów o cudach Słowacji! Zostawiam tez mapkę mojej eskapady. Trasa wyniosła niecałe 13 km, ale miała ponad 1000 m sumy podejść! Z górskim pozdrowieniem
Marcogor
